Jesion wyniosły

Nazwa łacińska: fraxinus excelsior

Obwód na 130 cm: 502 cm

Wysokość: 34 m

Wysokość osadzenia korony: 2,1 m

Rozpiętość korony: N- 16,30 m, S- 15,70 m, W- 9,80 m, E- 15,80 m

Lokalizacja: działka 69/12 obr. 207 Rzeszów, GPS1992: X: 246511 , Y: 715038

 

Ogólny stan drzewa:

Od strony SE na drzewie jest duża zabliźniająca się rana po obłamaniu konaru, a od strony NE widoczna średniej wielkości dziupla. Na pniu i w koronie występują zabliźnione rany po cięciach korekcyjnych. Szeroka szyjka korzenna wyniesiona ponad teren z wyraźnie widocznymi korzeniami nabiegowymi. Brak zauważalnej infekcji grzybem i zdrowy system korzeniowy pozwalają, pomimo wcześniejszych wskazań, dobrze rokować drzewu na przyszłość.

Charakterystyka gatunku:

Jesion wyniosły żyje najczęściej 200 – 300 lat, uważany jest za jedno z najwyższych drzew w Europie (do 45 m), przez okazały pokroju nazywany „arystokratą wśród drzew”. Liście pierzaste, 9 – 15 listkowe naprzeciwległe. Owoce jesiona wyniosłego zebrane są w gęste wiązki językowatych skrzydlaków zwanych samarami. Łatwo też rozpoznawalny jest po matowoczarnych pąkach. Jesiony osuszają teren dzięki intensywnej transpiracji, charakteryzują się dużym tempem wzrostu.

 

Siedlisko:

Drzewo rośnie w kompleksie pałacowo-parkowym posiadłości rodu Jędrzejowiczów. Aktualne założenia parkowe to pozostałość po XIX wiecznym ogrodzie dworskim. Około 16 m od ul. Partyzantów, przebiegającej poniżej terenu parku i miejsca gdzie rośnie drzewo. Wokół niezagęszczony teren trawiasty i dobre oświetlenie pozwalają na właściwy rozwój drzewa.

 

Historia drzew i otoczenia wokół:

Drzewo mogło być świadkiem wydarzeń 10 lub 11 lutego 1944 r, kiedy to hitlerowcy rozstrzelali dziesięciu Polskich zakładników. Zdarzenie owiane jest wieloma niewiadomymi, niektóre źródła podają, że był to odwet za sabotaż kolejowy, a ofiary były kolejarzami. Inne, że śmierć Polaków była wynikiem zabójstwa żołnierza lub żołnierzy hitlerowskich. Zabici byli prawdopodobnie więźniami rzeszowskiego więzienia na Zamku, rozstrzelanie miało zastraszyć Polaków, ofiar nie pozwalano pochować, przez dwa dni trupów pilnowała policja kolejowa. Rozstrzelani strzałem w tył głowy powiązani byli po dwóch drutem kolczastym. Leżeli twarzą do ziemi. Dla upamiętnienia tej tragedii i w hołdzie pomordowanym z inicjatywy kolejarzy ustawiono tablicę pamiątkową, w 1947 roku powstał Pomnik Ofiar Terroru autorstwa Jana Robaka potocznie zwany, z racji wyglądu „pomnikiem dziesięciu rąk”.

 

Dane metryczne i stan wiedzy na – 31 stycznia 2023 r.

 Źródła:

„Dendrologia” W. Seneta, J. Dolatowski, J. Zieliński
W. Bonusiak „Dzieje Rzeszowa” t.III
F. Kotula „Dziennik”
„Encyklopedia Rzeszowa” zespół redakcyjny red. nacz. prof. J. Draus